Fiat Tempra & Tofaş Tempra Tarihçesi

Fiat Tempra & Tofaş Tempra Tarihçesi oldukça zor bir konu, bu konuda özellikle Türkiye üretimi ile ilgili doğru kaynak bulmak oldukça zor. Yıllarca Türkiye’de üretilen bir modelin hakkında üreticisinden bilgi edinebilmek neredeyse imkansız gibi. Tüm bu zorluklara rağmen ben elimden geldiğince Tempra Tarihçesi, üretim serüveni, motor teknik özellikleri gibi konularda sizleri bilgilendirmeye çalışacağım.

Tempra, İtalyanca’da “Tempera” anlamına gelir, yani Sedan’ın sportifliğini ima eden güçlü bir öfkeye sahip olan kişidir. Fiat Tipo Tre, “Tip 3”, 1990 yılında Avrupa’da ilk kez piyasaya sürülecek olan Fiat Tempra’nın ilk tasarımıydı. I.DE.A Enstitüsü tarafından tasarlanan Tempra, Avrupa’da Regata’nın yerini alacaktı. Fiat Tempra 0.28’lik bir sürtünme katsayısına sahipti bu oran döneme göre oldukça iyi bir değerdi.

Fiat Tempra modeli İtalya’da 1989 Kasımında 1990 model yılı ile piyasaya sürüldü ve 1998 model yılına kadar üretimde kaldı. Avrupa Tempra, Dizel versiyonlar, daha basit iç mekan, katlanır arka koltuk, yan flaşörler, farklı bagaj kapağı ve ayrıca arka silecek ve far yıkama seçeneği de dahil olmak üzere 1.4’ten 1.9’a kadar daha ürkek motorlara sahipti, hatta Sedan olsa bile. Dijital bir gösterge paneli olsa bile, Avrupa Tempra’nın Tupiniquim Tempra gibi lüks bir otomobil olması için bu yeterli değildi.

1995 başında ufak bir makyaj geçiren İtalyan Fiat Tempra asıl büyük makyajını 1996 yılında geçirdi. Tempra, görünümünü biraz değiştiren ve çok eleştirilen far aydınlatmasını iyileştiren bir makyaj geçirdi. 1997 yılında, versiyonlar 14” jantlı SX 8v ve 16V, 15” jantlı HLX 16V ve Turbo Stile olarak değiştirildi. HLX 97 ve Turbo Stile 97 modelleri, şimdiye kadar piyasaya sürülen en lüks modeller olarak kabul ediliyor.

1998 yılında, bunca yıl satışlardan sonra zaten yorgun düşen Tempra veda ediyordu ve yerini Fiat Marea alacaktı. Fiat, son yılı için son yeniden şekillendirmesini yaptı: tamponlar, iç renkler, dış kaplamalar ve kapı kolları. Son modelde Taksicilere özel indirimli “City” isimli bir versiyonu da vardı. Bu piyasaya sürülen son Tempra modeliydi ve çok az satıldı.

Fiat Tempra modeli 1991 yılından itibaren Brezilya, Türkiye ve Mısır gibi Ülkelerde 2001 yılına kadar üretimde kaldı. Türkiye’de 1990 yılında başlayan Tofaş Tempra üretimi 1999 model yılına kadar sürdü. 1993 yılında 1.000.000’uncu Tempra TOFAŞ tarafından üretildi. 1995 yılında ise Tofaş Tempra modeli ile ilk büyük ölçekli ihracatını gerçekleştirdi.

Tofaş’ın 50 Yıllık Yolculuğu kitabı belkide fabrika tarafında yayınlanan tek kaynak, bu kaynaktan noktasına virgilüne dokunmadan Tempra ile ilgili kısımları sizlere aktarmak istiyorum;

“Otomobili Almanlar Fransizlar kullandı. Amerikalılar seri üretime başladı. Otomobilde ilk seri üretim 1908’de Henry Ford’un meşhur T Modeli Ford’uyla başladı ve 1927 yılına kadar geçen 19 yıllık süre içinde 15 milyon adet otomobil üretilebildi. Niye 1927 diyorum? 1927 önemli bir yıldır. Çünkü o yıl ben doğdum!…” Tofaş’ın 1990 yılında piyasaya sunduğu Fiat Tempra’nın tanıtım günü Can Kıraç, yaptığı konuşmaya bu cümlelerle başlamıştı.

Her zamanki gibi mizah ve bilgi doluydu ifadesi… Italya’da ve Avrupa piyasalarında 1990 yılında yollara çıkmış olan Tempra’nın üretimi, Italya’da ve Tofaş’ta aynı zamanda başlıyordu; otomobilin Türkiye’deki üretimine, Avrupa pazarına sunumundan sadece birkaç ay sonra girişildi. Bu, Türkiye pazarının küresel anlamda önem kazanmaya başladığının ilk işaretiydi. Tofaş için çok önemli bir adımdı.

Çünkü 1990’lar, daha ilk yılından itibaren, otomobil piyasasında önemli değişiklikler ve gelişmelerle yaşanmaya başlamıştı. Tempra Tofaş’ın, hem tasarımıyla hem de teknolojik farklılıklarıyla, bu değişimlerle mücadele edecek ilk silahıydı. Can Kıraç’ın 15. yıl töreninde rekabetle ilgili söyledikleri, belki de Tempra’yla başlayan hareketin habercisi gibiydi. ( Kitapta anılara dayanan bir anlatım olduğun sizleri fazla sıkmak istemiyorum.)

Tempra’nın üretimi ile Tofaş fabrikası çağın getirdiği yeniliklere ayak uydurmaya başlamıştı. Eskiden elle yapılan tasarım çalışmalarına destek olacak CADAM Bilgisayarı alınarak yeni çalışmalar yapıldı. ( Gerçi Tempra tasarımı zaten İtalyan Mühendisleri tarafından yaılmıştı. )

Türk üretimi 16 valfli Tempra, Avrupa’nın geri kalanında satılmadı; station vagon karoseriyle de mevcut olan Tempra 148 PS (109 kW) gücünde motora sahipti. Türkiye’de satılan donanım paketleri kabaca şu şekildeydi: S, SX, SX A, SX AK,2.0 ie,2.0 ie 16v,1.6 SW,’ şeklindedir. Tempra’nın karoser seçenekleri Sedan ve Station Wagon’dur.

Fiat Tempra kullanıcıları aracı sıfir aldıkladrında oldukça memnun kaldılar. Ama günümüzde alınacak Kullanılmış bir Tempra için aynı şeyi söylemek çok da kolay değil. Tofaş’ın Kuş serisinin sorunsuz kullanımına alışan kişiler için, Tempra sorunlu bir araç ünvanını elinde bulundurmaktadır. Tabii ki bu tamamen genele yayılamaz. Neticede Tofaş Tempra üretimi boyunca 112.218 adet üretildi. Bu araçların 40.000 adedi Yurtdışına ihraç edildi. Bu makalemize Tempranın Motor ve Teknik Özellikleri ile son verelim. Kalın sağlıcakla…

Yazılarımdan daha kolay haberdar olmak için Bloğuma Abone olabilirsiniz böylelikle yeni yazılarım otomatik olarak mail kutunuza iletilebilecektir. Ayrıca yazı aralarında bulunan ticari paylaşımlardan bir iki tanesini ziyaret ederseniz varlığımızı sürdürmemize ufakta olsa bir destekte bulunmuş olacaksınız. Bu konudaki hassasiyetiniz için şimdiden teşekkür ederim…